Lees nu een(fictief) gesprek dat ik heb met mijn cliënt, een familiebedrijf (Fb)in het MKB.
En wat is de reden dat de sfeer nu zo gespannen is?
Fb: mijn kinderen willen hun eigen gang gaan, dat bevalt me niks…
Wat bedoelt u met hun eigen gang?.
Fb: Zij willen veel meer nadruk op presteren, op geld binnenhalen. Ik ben van een andere generatie, het is toch ook belangrijk dat de mensen zich goed voelen?
Welke mensen bedoelt u?
Fb: onze mensen die al tijden bij ons werken, van drie werkten ook hun vader bij ons, kun je nagaan!
Wat vinden uw kinderen daar dan van?
Fb: ja, ook wel belangrijk, maar iedereen is vervangbaar hè, en de tijden veranderen zeggen ze. Dus aanpassen en presteren…
Er is een verschil van mening over hoe met het personeel om te gaan?
Fb: zeker, het gaat me aan het hart. We doen het al vier generaties zo en we komen van ver weet je.
Wat zou u wilen, u bent nog steeds in charge toch?
FBV: jazeker, maar ik wil de boel zo langzamerhand overdragen.
Hoe weten uw evt. opvolgers wat voor u belangrijk is in het bedrijf?
Fb: dat horen ze te weten, dat zit in ons DNA.
Jazeker dat het in jullie DNA zit, maar wordt er over gesproken, wordt er tijd voor uitgetrokken om hier een dialoog over te voeren.
Fb: niet echt, is wel nodig denk ik als ik u zo beluister. Wat moet er dan gebeuren?
Een familiebedrijf runnen betekent ook een goed bestuur met vooruitzicht, doorleefd en gedragen beleid van de werkvloer tot in deze directiekamer, binnen de kaders van wetgeving. Zullen we het gezamenlijk daar over hebben?
Fb: Ja lijkt me hard nodig!
Governance in het familiebedrijf..
- Governance is een begrip dat betrekking heeft op verschillende aspecten binnen een organisatie en gaat overbesturen en beheersen van een organisatie en verantwoordelijkheid en zeggenschap binnen een organisatie. Good governance stelt bestuurders in staat onderbouwde beslissingen te nemen en aan regelgeving te voldoen.
- Governance is de handeling of de wijze van besturen, de gedragscode en het toezicht op organisaties. Het betreft beslissingen die verwachtingen bepalen, macht verlenen of prestaties verifiëren. Het bestaat ofwel uit een afzonderlijk proces ofwel uit een specifiek deel van management– of leiderschapsprocessen. In het geval van een onderneming of een non-profitorganisatie wordt governance gerelateerd aan consistent management, samenhangend beleid, processen en beslissingsrechten voor een bepaalde bevoegdheid. Besturen op ondernemingsniveau bijvoorbeeld zou betrekking kunnen hebben op evoluerend beleid betreffende privacy, op interne investeringen, en op het gebruik van gegevens. (Wikipedia)
- De term governance duidt op bestuur of besturen. De letterlijke Nederlandse vertaling van governance is dan ook bestuur. De definitie van besturen is het leiden of het doen bewegen van een organisatie in een gewenste richting. Governance gaat dus over de wijze van besturen van een organisatie en de beheersing van macht binnen diezelfde organisatie. Https://www.governanceacademy.nl/nl/wat-is-governance
Coaching helpt bij het bepalen van goede governance in uw familiebedrijf
Bovenstaand ‘gesprek’ en de begripsbepaling van governance toont dat het leiden van een familiebedrijf meer is dan het ad hoc leiden van de dagelijkse gang van zaken. Er is een kader nodig waarbinnen het familiebedrijf functioneert. Een kader met een doel, een werkwijze, omgangsvormen en een gezichtsbepalend karakter.
Als het doel zoals bij familiebedrijven is om mensen aan het werk te houden (de ‘wens’ van vader,) dan kan dit gevolgen hebben voor omzet en winstgevendheid. Als het doel is om winst te maken en personeel een middel om dat te bereiken dan kan de organisatie kil worden (de ‘wens’ van de opvolgers) Hiertussen is het overgangsgebied waarin afgewogen kan worden wat nu bepalend is. Dit kan tot onduidelijkheid leiden. In plaats van één duidelijke hoofdweg, een weg met veel aftakkingen.
De uitnodiging bij het werken met governance is dat de dialoog wordt gevoerd met de belangrijkste personen in het bedrijf en dat het kader vast komt te liggen. Een kader met ruimte voor aanpassingen als dat nodig is en een harde grens, ook wettelijk, die men niet wil overschrijden.
Vaak is in het familiebedrijf niet bewust aanwezig wat het kader is, en loopt de toekomst en het beleid niet verder dan de orderportefeuille aangeeft.
Een goede governance geeft rust en ruimte om mooi werk te leveren, te innoveren en te investeren. Om met begripvol met elkaar om te gaan en ook om afscheid te nemen van verouderde processen en zo nodig van mensen die niet binnen het kader passen. Dit laatste klinkt hard. Iemand die ‘dwarsligt’ kan juist een bron van informatie zijn over zaken die onvoldoende aan het licht komen (denk aan klokkenluiders).
Toch kan het gewenst zijn om afscheid te nemen van mensen die niet binnen de governance afspraken willen werken.